Hollanda
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Git ve: kullan, ara
Koninkrijk der Nederlanden
Hollanda Krallığı
Hollanda Bayrağı Hollanda arması
Bayrak Arma
Slogan: "Je Maintiendrai" (Fransızca)
"Ik zal handhaven" (Flemenkçe)
"I shall stand fast"1
Ulusal marş: Wilhelmus van Nassouwe
Haritada Hollanda
Başkent Amsterdam
52°21′N, 04°52′E
En büyük şehir Amsterdam
Resmi dil(ler) Hollandaca3
Hükümet Parlementer Demokrasi
Anayasal Monarşi
- Kraliçe Kraliçe Beatrix
- Başbakan Jan Peter Balkenende
Bağımsızlık 80 Yıl Savaşları
- İlan 26 Temmuz 1581
- Tanınma 30 Ocak 16484
AB'ye kabul 25 Mart 1957
Yüzölçümü
- Toplam 41,526 km² (134th.)
16,033 sq mi
- Sular (%) 18.41
Nüfus
- 2008 yılında 16,404,282 (61th.)
- 2001 sayımına göre 16,105,285
- Yoğunluk 402/km² (25th.)
1,023/sq mi
GSMH
(Satın alma gücü paritesi)
2006 tahmini
- Toplam 639.512 Milyon$ (20th.)
- kişi başına 35,078$ (10th.)
Gelişmişlik Endeksi (2005) 0.953 (9th.) – high
Para birimi Euro (€)5 (EUR)
Saat dilimi CET (UTC+1)
- Yaz CEST (UTC+2)
İnternet alan adı .nl6
Telefon kodu +31
Hollanda ya da Hollanda Krallığı (Hollandaca: Nederland), Hollanda, Aruba ve Hollanda Antillerinden oluşur.
Hollanda, kuzey ve batıda Kuzey Denizi, güneyde Belçika, doğuda ise Almanya ile komşudur. Ülke topraklarının çoğunluğu deniz seviyesinin altındadır. Hollanda, Belçika ve Lüksemburg ile birlikte Benelüks ülkelerinden bir tanesini oluşturur. Hollanda'nın Rotterdam kenti, Avrupa'nın en büyük limanlarından biridir.
Hollanda meşruti monarşi ile yönetilen bir Avrupa ülkesidir. Hollanda nüfus yoğunluğu fazla olan bir ülkedir. Ülke özellikle peynirleri, yel değirmenleri, bisikletleri, laleleri ve sosyal hakları ile tanınır.
Hollanda Avrupa Birliği, NATO, OECD üyesidir. Ayrıca Kyoto Sözleşmesi'ni imzalamıştır. Ülke Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne, Uluslararası Adalet Divanı'na, Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne ve Europol'e ev sahipliği yapmaktadır.
Ülke ismi [değiştir]
Hollanda ismi aslında sadece ülkenin kuzeybatı kısmından Birleşik Hollanda Krallığı'nın en önemli eyaleti olan Hollanda Eyaleti'nden gelmektedir. 19.YY'ın ikinci yarısından itibaren bu eyalet iki eyalete bölünmüş durumdadır: Kuzey Hollanda (Başkent: Haarlem) ve Güney Hollanda (Başkent Den Haag). Hollandaca'da "Hollanda" ifadesi sadece bu iki eyalet için kullanılır. Bunun dışında "Hollanda" daha çok, insanların kendilerini tanımladıkları alaylı (ironik) bir isimdir. Futbolda da "Hollanda" ismi kullanılır, örneğin aslında savaş narası olan "Hup, Holland, hup!" sloganında.
Hollanda'nın dışındaki ülkelerde Hollandalılar genellikle "Hollandalı" olarak adlandırılırlar ve Hollanda turizm endüstrisi ve diğer endüstriler de ülkelerini "Hollanda" olarak pazarlamaktadırlar (hem İngilizce'de, hem de Almanca'da). Hollanda eyaletinden gelmeyen Hollandalılar, ismi veren bölge olan Hollanda'nın ülkenin geri kalan bölümlerinde herkes tarafından sevilmediği için, "Nederland" için "Hollanda" adına ve "Nederlander" için "Hollandalı" adına belli bir antipati beslemektedirler.
Ülkenin Hollandacadaki ismi olan "Nederland", "Alçaktaki Ülke" ismi tarihten gelmektedir. Hollanda, uzun bir dönem, hem yukarı Ren'de hem de Aşağı Ren'de toprakları olan Habsburg Kraliyet Sarayı'nın topraklarının bir parçasıydı. Yukarı Ren'i "Yüksekteki Ren Ülkesi" (Sundgau, Breisgau, Beriavusturya), Aşağı Ren'i de "Alçaktaki Ren Ülkesi" (Hollanda, Flanderler, Zeeland vs.) olarak adlandırdılar. Zamanla Ren Nehri'nin adı bu addan çıktı ve sadece "Alçaktaki Ülke" adı geriye kaldı. Bunun bir sebebi de, Habsburgluların yukarı Ren bölgelerini kaybetmiş olmalarıdır. Hollandaca'da tarihsel bölgeler için, Hollanda'da dağlık alanlar olmadığından ve sadece az bir kısım yükselti olduğundan, "de Lage Landen" da denir, yani derin veya alçakta duran Topraklar.
İngilizce "Dutch" adı, "duutsc" gibi Orta Hollanda biçimlerinden ortaya çıkmıştır. "duutcs" ve "dietsc" gibi Orta Hollanda biçimleri halk arasında konuşulan lehçelerin adlarıdır ve bu lehçelerin, yönetimin, bilimin ve kilisenin dili olan Latince'dan ayırd edilmesine yaramışlardır. "Dutch" ve "duutsc" biçimleri Almanca bir kelime olan "deutsch" ile bağlantılıdır, aynı kökenden gelir.
Tarihi [değiştir]
Ana madde: Hollanda tarihi
Utrecht Birliği'ne bağlı Kuzey Hollanda eyaletleri (Güney Hollanda, Zeeland, Utrecht, Gelderland, Overijssel, Groningen ve Friesland) 26 Temmuz 1581'de İspanya kralı II. Felipe'den bağımsızlıklarını ilan ettiler. 1648'de imzalanan Vestfalya Antlaşması'nda Hollanda vilayetlerinin bağımsızlığı tanındı. Bu yaklaşık olarak, daha sonra kurulacak olan Hollanda'nın bulunduğu bölgeydi. Buna karşın, bu bölgenin güneyinde kalan bölgeler, Flanderler dahil olmak üzere, krallıkta kaldı; daha sonra buradan Belçika Ülkesi oluştu. Bu tarihten sonra Kuzey Hollandalılar ve Güney Hollandalılar üzere iki toplumdan bahsedilmeye başlandı.
Viyana Kongresi kuzey ve güneyi bağımsız bir ülke olan Hollanda Krallığı olarak kısa bir süre için birleştirdi. Lakin güney Hollandalılar (Felemenkliler) 1830'da bağımsızlıklarını Belçika adı altında ilan etmişlerdi bile. ("Belgica" eski bir Roma eyaletinin ismidir, ve Rönesans döneminde bu ifade, kuzey de dahil, Hollanda'nın Latince ismi olarak kullanıldı.)
